Nasza skóra jest odbiciem naszego ogólnego stanu zdrowia, dlatego rozświetlona, piękna skóra często wynika nie tylko z właściwej pielęgnacji i nawilżenia, ale głównie z odpowiednio zbilansowanej diety i zdrowego organizmu. Z drugiej strony, skóra trądzikowa może wskazywać na uszkodzenia oksydacyjne, złe odżywianie i nierównowagę hormonalną.
Pamiętaj !!!
Problemy z trądzikiem są oznaka teg , że coś niedobrego dzieje się w naszym organizmie. Jest to przeważnie związane z zaburzeniami naszego układu odpornościowego i hormonalnego. Naszą skórę można w przenośni nazwać „lustrem” tego co się dzieje w naszym jelicie. Wynika to z tego, że około 80 % odporności pochodzi z jelit, w jelitach przyswajane są witaminy i minerały, a to ma min. wpływ na nasza gospodarkę hormonalna.
Trądzik może występować: (1)
Na twarzy
Plecach
Klatce piersiowej
Ramionach
Szyi
Pośladkach
Kiedyś uważano, że problemy z trądzikiem pojawiały się tylko w latach nastoletnich, niestety trądzik dotyka teraz milionów dorosłych kobiet, z których wiele nigdy nie miało problemu z trądzikiem w przeszłości.
Przyczyny trądziku: (2)
• Zaburzenia gospodarki hormonalnej powodują min. nadmierne wydzielanie sebum wywołane stymulacją gruczołów łojowych za pośrednictwem nadmiaru androgenów. Również niski poziom progesteronu niekorzystnie wpływa na stan naszej skóry więcej (Tutaj)
• Zaburzona mikroflora bakteryjna (3)
• Stres- stres psychologiczny zakłóca barierę przeciwbakteryjną skóry i zwiększa nasilenie zakażeń skórnych (4 , 5 )
• Brak odpowiedniej ilości snu. Ograniczenie snu jest powiązane z kilkoma negatywnymi konsekwencjami dla zdrowia, w tym wydzielania hormonalnego i układu odpornościowego(5)
• Zakażenia bakteryjne
• „Zachodnia” dieta prozapalna (6,7)
• Dysfunkcja przewodu pokarmowego (8)
• Predyspozycje genetyczne(9, 10, 11)
Konwencjonalne zabiegi na trądzik
Wszystkie zmiany na skórze to problem z toksynami i niewydolnym układem trawiennym, a to natomiast wpływa na zaburzenia hormonalne
Większość osób borykających się z trądzikiem, podejmuje się leczenia antybiotykami lub\i innego rodzaju lekami czy zabiegami, które często mają skutki uboczne lub po prostu nie działają w ogóle. Chociażby antybiotyki niszczą florę bakteryjna, a jak wiemy na trądzik również ma wpływ „źle” funkcjonujące jelito i koło się zamyka…Substancje chemiczne stosowane w produktach przepisywanych na trądzik, dostępnych bez recepty mogą, powodować dalsze podrażnienia skóry już wrażliwej i wzmagać stan zapalny, dlatego ich stosowanie nie zawsze jest najlepszą i bezpieczną opcją do dalszego stosowania.
Trzeba mieć też na uwadze, że na większość antybiotyków czy lekarstw bakterie powiązane z trądzikiem są coraz bardzie odporne. A przewlekłe stosowanie ich może niekorzystnie wpłynąć min. na florę bakteryjna jelit oraz na pracę wątroby. (12,13)
Jak pozbyć się trądziku
1. Odpowiednie nawodnienie organizmu- Większość naszego społeczeństwa jest przewlekle odwodniona, ale zazwyczaj nie odczuwa nawet pragnienia. Nawodnienie jest tak WAŻNE dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego, układu limfatycznego i układu krążenia oraz pomaga w usuwaniu toksyn z organizmu.
2. Parabeny i ftalany- występują często w kosmetykach, które używamy na co dzień. Wpływają min. na zaburzenia gospodarki hormonalnej. (14)
3. Antyoksydanty w diecie- Nasze wyniki pokazują, że stres oksydacyjny występuje u pacjentów z trądzikiem (15). Zwiększenie spożycia antyoksydantów, w tym witamin A, C i E, selenu, beta-karotenu i innych składników odżywczych pochodzenia roślinnego, poprawia nie tylko przebarwienia, ale również przeciwutleniacze poprawiają ogólny stan zdrowia i zmniejszają ryzyko zachorowania na raka skóry.
4. Dieta z niskim indeksem i ładunkiem glikemicznym w celu poprawy gospodarki cukrowo-insulinowej. Zwiększenie wrażliwości na insulinę w trakcie stosowania diety o niskim ładunku glikemicznym sugeruje, że czynniki stylu życia związane z odżywianiem mogą odgrywać rolę w patogenezie trądziku. (16) Dieta oparta na produktach o wysokim indeksie glikemicznym prowadzi do hiperinsulinemii. Podwyższone poziomy insuliny pobudzają wydzielanie androgenów i powodują zwiększoną produkcję łoju, który odgrywa podstawową rolę w patogenezie trądziku pospolitego (17) W 2007 roku badanie opublikowane w American Journal of Clinical Nutrition wykazało, że ładunek glikemiczny może znacznie wpływać na trądzik. 43 mężczyzn z trądzikiem w wieku od 15 do 25 lat podzielono na dwie grupy. Przez dwanaście tygodni jedna grupa spożywała dietę zawierającą 25% białka i 45% węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym. Druga grupa spożywała węglowodany bez żadnej kontroli indeksu glikemicznego, co skutkowało wyższą glikemią. Pod koniec badania trądzik zmniejszył się w grupie o niskim indeksie glikemicznym prawie dwukrotnie częściej niż w grupie z wysoką glikemią! (18)
5. Zredukować stres Badania pokazują, że nasilenie trądziku jest bezpośrednio skorelowane z poziomem stresu oksydacyjnego u osób z trądzikiem i bezpośrednio przyczynia się do stanu zapalnego (19)
6. Zadbać o prawidłowy poziom kwasu solnego Niski poziom kwasu solnego może powodować niedobory składników odżywczych i problemy z trawieniem, takie jak zaparcia, wzdęcia i inne oznaki, wynikające z tego, że żywność długo pozostawała w jelicie. Problem ten dodatkowo zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń mikroflory jelitowej.
7. Zła pielęgnacja skóry i nieodpowiednia higiena jest jednym z głównych czynników powodujących nasilenie skutków trądziku.
8. Dieta eliminacyjna, eliminująca produkty wzmagające stan zapalny w organizmie.
9. Nabiał: W rzeczywistości, najnowsze badania dostarczają silnego wsparcia dla diety jako potencjalnej przyczyny trądziku. Badania potwierdziły rolę określonych produktów spożywczych, takich jak produkty mleczne, a także dietę o wysokim ładunku glikemicznym, typową dla zachodniej diety. (20) Wpływ mleka na trądzik może być wywołany występowaniem w mleku hormonów min. estrogenów lub czynników wpływających na endogenne hormony w organizmie. (21, 22, 23) Mleko zawiera hormony stymulujące wzrost, w tym IGF-1 i dihydrotestosteron (DHT), które zwiększają poziom androgenów a nadmiar androgenów przyczynia się do powstania trądziku. (24)
Suplementy
1. Cynk Występowała korelacja między stężeniami cynku w surowicy a nasileniem i typem zmian trądzikowych. Wyniki naszych badań sugerują, że poziom cynku może być związany z ciężkością i typem zmian trądzikowych u pacjentów z trądzikiem pospolitym. W przeprowadzonych badaniach zaobserwowano, że niski poziom cynku występuje u osób z trądzikiem. (25, 26)
2. Kwas laurynowy- szczególnie postać liposomalna jest pomocna w leczeniu trądziku pospolitego (27)
3. Probiotyki- wydaje się, że probiotyki są bezpiecznym i obiecującym „środkiem” wspierającym leczenie chorób skóry w tym trądziku. (28) Poza wpływem na mikroflorę jelitową niektóre szczepy probiotyczne wykazują silne właściwości immunomodulacyjne na poziomie skóry. Stwierdzono, że Lactobacillus paracasei CNCM-I 2116 (ST11) może modulować reaktywne, związane ze skórą, mechanizmy zapalne. Stosowanie indywidualnie dobranej probotykoterapii może zmniejszyć zapalenie skóry, wzmocnić funkcję bariery skórnej, zmniejszyć wrażliwość skóry i modulować układ odpornościowy skóry prowadząc do zachowanie homeostazy skóry (29, 30)
4. Leczenie zespołu nieszczelnego jelita: Osoby z wypryskami, łuszczycą czy trądzikiem często mają SIBO i „ciężkie” przypadki przepuszczalności jelitowej i dysbiozy jelit. Korzystanie z zaawansowanego protokołu leczenia jelit jest często konieczne, aby pomóc tym osobom uzyskać dobre wyniki.
5. D3- Witamina D zmniejsza także wytwarzanie cytokin zapalnych w tkance skóry i naskórka i wzmacnia barierę naskórka. Zmniejsza to występowanie infekcji w skórze.(31)
6. Omega 3- dodatkowa suplementacja długołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi omega 3 EPA i DHA pomaga zredukować cytokiny zapalne w skórze i wzmocnić funkcję bariery naskórkowe
7. Witamina B5 -Reguluje pracę gruczołów łojowych, redukując nadmierne wydzielanie łoju, który powoduje powstawanie zmian skórnych (32, 33)
Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że podawanie suplementu diety opartego na kwasie pantotenowym u osób z objawami trądziku na twarzy jest bezpieczne, dobrze tolerowane oraz zmniejsza całkowitą liczbę zmian w obrębie twarzy w porównaniu z placebo po 12 tygodniach podawania. Stosowanie kwasu pantenowego (witamina B5) znacząco zmniejszyło stany zapalne i poprawiło stan skóry. (34)
8. L carnityna- posiada min. właściwości chelatowania. Proces chelatowania (wiązania) polega na pozbawianiu aktywności pierwiastków metalicznych. Dzięki temu toksyczne substancje zostają w łagodny sposób wydalone z organizmu. (35) L-karnityna posiada również zdolność do transportowania kwasów tłuszczowych przez błony mitochondriów, gdzie mogą zostać one utlenione. Skutkuje to redukcją wydzielania sebum w ludzkich komórkach łojowych. (zaleca się przyjmować razem z witaminą B5) (36)
9. Neem– może być stosowany wewnętrznie i zewnętrznie. Wspomaga leczenie różnych problemów skóry min. Pieczenie, infekcje, wypryski, łuszczenie skóry, objawy trądziku, grzybica, świerzb. W formie olejku skutecznie leczy infekcje bakteryjne i grzybicze.(37, 38)
10. Niepokalanek mnisi daje rewelacyjne efekty w niwelowaniu trądziku o podłożu hormonalnym
11. Palma sabałowa- Palma Sabałowa blokuje przemianę testosteronu do DHT, a to wpływa na „redukcję” w procesie powstawania trądziku. ( zmniejsza\blokuje aktywność enzymu 5-alfa reduktazy)
12. ALA- kwas linolenowy- reguluje proces keratynizacji w skórze oraz zmniejsza stan zapalny, obniża poziom IGF-1, to natomiast wpływa na obniżenie wolnych androgenów oraz tak samo jak Palma Sabałowa zmniejsza aktywność enzymu 5-alfa reduktazy, co skutkuje ograniczeniem aktywności gruczołów łojowych. A poza tym im mniej DHT w krwioobiegu tym mniejsza tendencja do wypadania włosów ( również w łysieniu androgenowym).(39)
13. Wierzbowica- Wierzbownica drobnokwiatowa przyczynia się do przywrócenia równowagi hormonalną organizmu, a tym samym do złagodzenia objawów trądziku. Poza tym wierzbownica ma właściwości antyłojotokowe. Regularne picie herbaty z wierzbownicy oczyszcza cerę oraz zmniejsza ilość wydzielania łoju, którego nadmiar jest problemem osób z cerą trądzikową.
Suplementów jest sporo!! Pamiętajmy, że powinny być indywidualnie dopasowane i nie ma konieczności stosowania wszystkich!!
Podstawowe pokarmy, których należy unikać w trądziku:
• Pszenica
• Cukier
• Uwodornione oleje
• Produkty mleczne
Naturalna pielęgnacja:
• Olej z drzewa herbacianego- do stosowania punktowego. W jednym badaniu z udziałem 124 pacjentów z trądzikiem o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu stwierdzono, że olej z drzewa herbacianego zmniejsza liczbę zmian zapalnych w trądziku i nie wywołanych zmianami trądzikowym (40, 41)
• Olejek z rozmarynu- W prezentowanych badaniach zaobserwowano działanie przeciwbakteryjne olejku rozmarynowego (42)
• Olej z czarnuszki- do stosowania punktowego
• Olej tamanu- do stosowania punktowego
• Olej chaulmoogra – główny składnik balsamu – korzystnie działa na skórę dotkniętą łuszczycą, egzemą lub grzybicą. Polecany jest również do skóry trądzikowej i zanieczyszczonej. Posiada właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne, ściągające, łagodzące swędzenie i podrażnienia. Zapobiega nadmiernej produkcji sebum. Olej ma również działanie pielęgnacyjne – wygładza i zmiękcza skórę, przeciwdziała powstawaniu stanów zapalnych
• Maseczka z zielonej glinki na bazie z hydrolatu np. rumiankowego lub oczarowego
Pamiętajmy, że powinniśmy zadbać o równowagę hydrolipidową skóry i odpowiednie jej nawilżenie. Często nagminne wysuszanie daje odwrotny skutek do oczekiwanego.
Trądzik w różnych jednostkach chorobowych:
Trądzik a PCOS
Jedno z badań wykazało, że 27% wszystkich kobiet z trądzikiem ma również rozpoznanie zespołu policystycznych jajników (43). Rzecz w tym, że PCOS podnosi poziom testosteronu. To właśnie ten wysoki testosteron powoduje, że gruczoły łojowe wytwarzają sebum, powodując trądzik. Zmiany trądzikowe są szczególnie widoczne w okolicy szczęki, policzków, podbródka i szyi. Trądzik związany z trądzikiem w PCOS ma tendencję do występowania w obszarach, które zwykle uważa się za “wrażliwe na hormony”, szczególnie w dolnej części twarzy.
Nadmiar testosteronu – kobiety z PCOS często cierpią z powodu nadmiaru androgenów (w tym testosteronu i DHEA) i z powodu insulinooporności. Testosteron wpływa na produkcję łoju z gruczołów łojowych w skórze. Im większa aktywność testosteronu w twoim organizmie, tym więcej sebum i więcej zmian trądzikowych.
Trądzik a Hashimoto
Czy zaburzenia równowagi hormonalnej tarczycy mogą powodować trądzik?
Nie ma bezpośredniej korelacji między niedoczynnością tarczycy a trądzikiem. Natomiast spotkałam się z badaniem, które dotyczyło związku między trądzikiem a autoimmunologiczną chorobą tarczycy u dorosłych kobiet. Badanie wykazało, że osoby z trądzikiem miały wyższe poziomy przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie (anty- TG), chociaż nie miały podwyższonych przeciwciał przeciwko TPO. Autorzy dodatkowo zaobserwowali znaczący wzrost CRP u pacjentów z trądzikiem, którzy mieli podwyższony poziom przeciwciała anty-TG. (44)
Podsumowując:
Aby leczyć trądzik naturalnie, musimy skupić się na:
- Zarządzaniu poziomem hormonów głównie tarczycy, insuliny i androgenów poprzez dietę
- Koncentracja na diecie przeciwzapalnej
- Przyjmowanie suplementów wspomagających leczenie stanów zapalnych- dobranych indywidualnie
- Odpowiednia pielęgnacja skóry
- Odpoczynek i regulacja poziomu stresu
- https://www.aad.org/public/diseases/acne-and-rosacea/acne#symptoms
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2836431/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3038963/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2045620/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24952024
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2836431/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15556724
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18837699
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28593717
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21669244
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10468803
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10875198
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9557228
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17186576
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1533901/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17616769
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26366152
- https://academic.oup.com/ajcn/article/86/1/107/4633089
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1533901/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4106357/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15692464
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18194824
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19243483
- Smith TM , Gilliland K , Clawson GA , Thiboutot D . IGF-1 induces SREBP-1 expression and lipogenesis in SEB-1 sebocytes via activation of the phosphoinositide 3-kinase/Akt pathway . J Invest Dermatol . 2008;128(5):1286–1293.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4135093/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4120804/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19665786
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25244173
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20965806/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24322880
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27560161
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4065280/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7476595
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24831048
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23731195
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1085670
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4132408/
- Vijayan V, Aafreen S, Sakthivel S, Reddy KR. Formulation and characterization of solid lipid nanoparticles loaded Neem oil for topical treatment of acne. Journal of Acute Disease. 2013;2(4):282–286.
- Gawęcki, J. Czarnocińska, Rola tłuszczu w żywieniu i ochronie człowieka[w:] Prawda o tłuszczachp.z. pod red. Prof. J. Gawęckiego, FPZZ, Warszawa 1997, s.60-61
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2145499/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7576514/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17893831/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20618496
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21521376
NAJNOWSZE KOMENTARZE